การตรวจสุขภาพเป็นสิ่งที่ทุกคนควรทำเป็นประจำทุกปี ไม่ว่าจะเป็นการตรวจเพื่อดูแนวโน้มสุขภาพร่างกาย หรือตรวจหาความเสี่ยงของโรคต่าง ๆ ตั้งแต่เนิ่น ๆ ก่อนที่จะมีอาการแสดงออกในระยะที่เริ่มรักษาได้ยาก การตรวจวัณโรคก็เช่นกัน เพราะวัณโรคเป็นโรคหนึ่งที่มีความเสี่ยงในการติดต่อได้ง่าย และผู้ที่ได้รับเชื้ออาจไม่รู้ตัว หากตรวจพบได้เร็วก็สามารถรักษาให้หายขาดได้โดยไม่ต้องใช้เวลารักษานานเกินไป
เมื่อไรที่ควรไปตรวจวัณโรค แม้ไม่มีอาการเสี่ยงควรไปตรวจหรือไม่
อาการโดยทั่วไปของวัณโรคในระยะเริ่มแรก มักเป็นเหมือนอาการมีไข้ ไม่สบาย หรืออ่อนเพลียคล้ายกับโรคทั่วไปที่ไม่รุนแรง กว่าจะพบว่าเป็นวัณโรคอาการก็เข้าสู่ระยะอันตรายแล้ว ดังนั้นหากมีอาการต่อไปนี้ หรือมีความเสี่ยงตามลักษณะต่อไปนี้ ควรไปพบแพทย์เพื่อตรวจหาเชื้อวัณโรคทันที
- มีอาการอ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย เบื่ออาหารจนน้ำหนักลด มีไข้ และมีอาการบวมที่คอ แขน หรือขาหนีบ
- ร่างกายอ่อนแอ หรือมีภูมิคุ้มกันต่ำอยู่แล้ว แล้วมีอาการตามข้อแรก โดยเฉพาะเด็กและผู้สูงอายุ
- อยู่อาศัยใกล้ชิดกับผู้ที่มีเชื้อวัณโรค หรือต้องดูแลผู้ป่วยที่เป็นวัณโรคอย่างใกล้ชิด
- เดินทางไปเที่ยวหรือไปอาศัยอยู่ในบริเวณที่มักมีเชื้อวัณโรคแพร่กระจาย โดยเฉพาะในประเทศในทวีปเอเชีย ทวีปแอฟริกา ทวีปอเมริกาใต้ และกลุ่มประเทศในยุโรปตะวันออก
ต้องทำอย่างไรเมื่อพบว่า ตนเองมีเชื้อวัณโรค
ปัจจุบันวัณโรคไม่ใช่โรคที่น่ากลัวหรือร้ายแรงมากนัก หากตรวจพบตั้งแต่ยังไม่มีอาการรุนแรง และดูแลรักษาตัวเองอย่างถูกวิธี ก็จะไม่เสี่ยงลุกลามไประยะอันตรายและอาการแทรกซ้อนอื่น ๆ หากอาศัยอยู่ร่วมกับผู้อื่นควรระมัดระวังเรื่องการใช้สิ่งของส่วนตัวร่วมกัน เพื่อไม่ให้เชื้อวัณโรคติดต่อไปยังผู้อื่น และปฏิบัติตัวดังนี้
- ให้ความร่วมมือกับแพทย์ในการกักตัวอยู่บ้าน หรือโรงพยาบาล เพื่อไม่ให้เชื้อโรคติดต่อผู้อื่นได้ง่าย โดยห้องที่อยู่อาศัยนั้นต้องมีอากาศถ่ายเทสะดวก ไม่อับทึบ
- ทานยาอย่างสม่ำเสมอตามคำแนะนำของแพทย์ แม้จะไม่มีอาการแล้วก็ตาม เพราะเชื้อวัณโรคนั้นตายช้าและยังคงค้างอยู่ในร่างกาย หากหยุดทานยาเองเชื้ออาจเกิดการดื้อยาได้ หากจะทานยาหรือผลิตภัณฑ์เสริมอาหารอื่น ๆ เพิ่มเติมควรปรึกษาแพทย์ก่อนทุกครั้ง
- การรักษาวัณโรคใช้เวลานาน ผู้ป่วยบางรายอาจใช้เวลาเป็นปี การไปพบแพทย์ตามนัดอย่างสม่ำเสมอ และปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิตให้ดีต่อสุขภาพ จึงเป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยให้หายได้ และยังลดโอกาสเสี่ยงที่จะเป็นซ้ำอีก
วัณโรคเป็นโรคที่ขึ้นอยู่กับความแข็งแรงของภูมิคุ้มกันของร่างกายแต่ละคนด้วย การดูแลสุขภาพร่างกายให้แข็งแรง มีภูมิคุ้มกันที่ดี ก็จะช่วยลดความเสี่ยงของโรคได้ แต่บางครั้งแม้ไม่ได้แสดงอาการก็อาจได้รับเชื้อมาแล้ว จึงควรตรวจวัณโรค หรือสุขภาพเป็นประจำทุกปีเพื่อความมั่นใจ และถ้าหากมีคนใกล้ชิดที่มีอาการเข้าข่าย หรือป่วยเป็นวัณโรค ก็จะได้รู้วิธีรับมือด้วย
บทความน่าสนใจ
บทความแนะนำ
