เลือดกำเดาไหล คือ การที่มีเลือดไหลออกมาทางจมูก เกิดจากการมีภาวะโรคในจมูกและร่างกายอยู่ในภาวะที่ไม่ปกติ ทำให้เลือดฝอยในจมูกแตกจนกลายมาเป็นเลือดกำเดาที่ไหลออกมา สามารถแบ่งได้ออกเป็น 2 ประเภท คือ ภาวะเลือดออกทางจมูกด้านหน้า และภาวะเลือดออกทางจมูกด้านหลังโพรงจมูก
เชื่อว่าหลาย ๆ คนน่าจะต้องเคยเลือดกำเดาไหลกันมาบ้าง แม้ว่าจะเป็นอาการที่ไม่ได้สร้างความเจ็บปวดเท่าไหร่ แต่ก็สร้างความตกใจไม่น้อยเลย เพราะการที่อยู่ดี ๆ ก็มีเลือดไหลออกมาทางจมูกแบบไม่มี่ปี่มีขลุ่ยก็เรียกได้ว่าเป็นเรื่องที่น่ากังวลใจเหมือนกัน บางครั้งอาจจะเป็นสัญญาณเตือนจากโรคร้ายบางอย่างก็เป็นได้ ดังนั้น จึงไม่ควรมองข้ามอาการที่เลือดกำเดาไหลอย่างเด็ดขาด
เรื่องน่ารู้เกี่ยวกับเลือดกำเดาไหล
เลือดกำเดาไหล คืออการที่มีเลือดไหลออกมาทางจมูก สามารถแบ่งได้ออกเป็น 2 ประเภท คือ ภาวะเลือดออกทางจมูกด้านหน้า และภาวะเลือดออกทางจมูกด้านหลังโพรงจมูก ซึ่งในแบบแรกจะมีอาการที่ไม่รุนแรงมาก แต่ถ้าเป็นแบบหลัง จะมีอาการรุนแรงกว่า เพราะเป็นบริเวณที่มีเส้นเลือดใหญ่มากกว่าในส่วนหน้า ทำให้เลือดไหลเยอะกว่า
การที่เลือดกำเดาไหล ก็อาจจะเป็นส่งสัญญาณเตือนเพื่อบอกคุณอยู่ว่าร่างกายของคุณกำลังมีปัญหา อย่างเช่น เวลาที่มีเลือดเกาไหลและมีอาการปวดหัวร่วมด้วย ก็อาจจะเป็นอาการของโรคหัวใจ โรคไต โรคที่เกี่ยวข้องกับระบบทางเดินเลือดต่าง ๆ เช่น โรคความดันโลหิตสูงเป็นต้น นอกจากนี้โรคพิษสุราเรื้อรังก็เป็นอีกหนึ่งสาเหตุที่ทำให้รู้สึกปวดหัวเวลาที่เลือดกำเดาไหลได้อีกด้วย
อาการภูมิแพ้ บางครั้งก็จะเกิดมาจากโรคเยื่อบุจมูกอักเสบ ซึ่งเมื่อผู้ป่วยได้รับสิ่งกระตุ้นเข้าไปไม่ว่าจะเป็นมลภาวะ สภาพอากาศที่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว การได้รับสารก่อภูมิแพ้ต่าง ๆ ก็จะทำให้เกิดอาการคัดจมูก น้ำมูกไหล จาม นอกจากนี้มักจะพบอาการคันตา คันจมูกร่วมด้วย เมื่อผู้ป้วยมีการสั่งน้ำมูกหรือมีการถูกจมูกอย่างรุนแรง ก็อาจจะทำให้เส้นเลือดฝอยในจมูกแตกจนกลายเป็นเลือดกำเดาไหลออกมาได้ ถ้ามีอาการเลือดกำเดาไหลจากโรคภูมิแพ้บ่อย ๆ ก็อาจจะทำให้กลายเป็นโรคไซนัสอักเสบ หรือโรคที่รุนแรงขึ้นได้
ความเครียด เป็นอีกหนึ่งปัจจัยที่ทำให้เกิดโรคต่าง ๆ ตามมามากมาย เพราะเมื่อร่างกายมีความเครียด ระบบต่าง ๆ ที่อยู่ภายในก็จะได้รับผลกระทบตามไปด้วย โดยเฉพาะความดันโลหิตที่เมื่อร่างกายยิ่งมีความเครียดมากเท่าไหร่ ก็จะทำให้ความดันโลหิตสูงมากขึ้นเป็นสาเหตุที่ทำให้เลือดกำเดาไหลได้ ดังนั้น เพื่อให้ให้ส่งผลกระทบต่อร่างกายจนไปทำลายสุขภาพ
แม้ว่าอาการของเลือดกำเดาไหลนั้นจะไม่ได้รุนแรงเท่าไหร่ แต่ถ้ามีเลือดกำเดาไหลแล้วมีอาการเวียนหัว บ้านหมุน หน้ามืดเหมือนจะเป็นลมร่วมด้วย ก็อาจจะต้องดูอาการอื่น ๆ ร่วมด้วยอีกที เพราะอาจจะเป็นอาการที่ร่างกายของเรากำลังบอกว่ามีการพักผ่อนไม่เพียงพอ นอนน้อย หรือได้รับสารอาหารที่ไม่ครบถ้วน ทำให้อาการต่าง ๆ แสดงออกมาแบบนี้ ควรที่จะเริ่มหันมาดูแลตัวเองให้มากขึ้น ก่อนที่อาการจะรุนแรงกว่าเดิม ถ้าเป็นหลายครั้งและอาการยังไม่ดีขึ้นก็ควรไปพบแพทย์เพื่อทำการรักษาจะดีที่สุด
เมื่อคนเรามีการนอนน้อย หรือพักผ่อนไม่เพียงพอ ก็จะทำให้ร่างกายเริ่มแสดงอาการที่ไม่ปกติออกมา โรคต่าง ๆ ที่ไม่เคยเป็นก็อาจจะมาเป็นในช่วงนี้ได้ เพราะร่างกายอยู่ในภาวะที่อ่อนแอ ภูมิคุ้มกันต่ำ ถึงว่าการนอนน้อยจะไม่ใช่สาเหตุที่ทำให้เลือดกำเดาไหลโดตรง แต่ก็ถือว่าเป็นปัจจัยที่ช่วยกระตุ้นให้เกิดโรคต่าง ๆ ได้ง่าย ซึ่งอาจจะทำให้มีอาการเลือดกำเดาไหลร่วมด้วย ดังนั้น การพักผ่อนให้เพียงพอ จึงเป็นหัวใจสำคัญที่จะทำให้ร่างกายของเราห่างไกลโรคได้
โดยปกติอาการเลือดกำเดาไหลจะไม่ได้มีอันตราย เพียงจะมีเลือดออกมาทางจมูก แต่หากมีเลือดไหลออกมากกว่าปกติ ควรไปพบแพทย์ เช่น ไหลไม่หยุดไปกว่า 20 นาที อาจจะทำให้รู้สึกเวียนหัว หน้ามืดได้
หลายคนน่าจะเคยเห็นวิธีการปฐมพยาบาลคนที่เลือดกำเดาไหลด้วยการให้เงยหน้าเพื่อหยุดเลือดกันมาอย่างแน่นอน แต่ความจริงแล้ววิธีนี้เป็นวิธีที่ไม่ถูกต้องเท่าไหร่ เพราะอาจจะทำให้เลือดกำเดาไหลลงคอได้ ซึ่งวิธีที่ถูกต้องก็คือการให้ผู้ป้วยนั่งหลังตรง ก้มหน้าลง แล้วใช้มือบีบรูจมูกทั้งสองข้างเอาไว้ประมาณ 5-10 นาที ใช้ผ้าชุบน้ำเย็นหรือน้ำแข็งวางประคบบริเวณดั้ง เพื่อช่วยให้เล้นเลือดหดตัว ทำแบบนี้ไปเรื่อย ๆ จนกว่าเลือดจะหยุดไหล เมื่อหายดีแล้ว ควรหลีกเลี่ยงการแคะจมูก การสั่งน้ำมูกแรง ๆ หรือการออกแรงหนัก ๆ เพื่อช่วยลดโอกาสที่จะทำให้เลือดกำเดาไหลอีกครั้ง
อาหารสำหรับคนที่มีอาการเลือดกำเดาไหลบ่อย ๆ ควรกิน คือ ผักผลไม้ที่มีวิตามินซีสูง เพราะวิตามินซีสามารถช่วยบำรุงให้เส้นเลือดฝอยในจมูกแข็งแรงได้ เมื่อเส้นเลือดฝอยแข็งแรงแล้ว อาการเลือดกำเดาที่ไหลออกจากจมูกบ่อย ๆ ก็จะลดลง นอกจากนี้ ควรหลีกเลี่ยงพฤติกรรมเสี่ยงต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นการสูดดมควันบุหรี่ ฝุ่นละออง มลภาวะต่าง ๆ หรือการไปอยู่ในสถานที่ที่มีอากาศแห้งจัด ก็จะช่วยลดการเกิดเลือดกำเดาไหลได้